poniedziałek, 4 listopada, 2024

„BezKresy Ryszarda Bitowta” – premiera książki Zdzisława Piaskowskiego

Któż w Mrągowie nie zna postaci Ryszarda Bitowta? Założyciela wielu stowarzyszeń, pedagoga, kolecjonera czy regionalistę. Ale czy znamy go w istocie? Jego losy od początków na Wileńszczyźnie poprzez Pieszkowo i późniejsze lata w Mrągowie śledzimy za sprawą Zdzisława Piaskowskiego, który wielokrotnie odwiedził bohatera swojej debiutanckiej książki.

Na rozmowach z Ryszardem Bitowtem spędziłem wiele dni i wieczorów. To był dobry czas. Każde spotkanie zaczynaliśmy od omówienia bieżących spraw, by przejść niepostrzeżenie do historii jego życia. Wtedy on mówił, a ja słuchałem i notowałem – opowiada początki powstawania książki Zdzisław Piaskowski. W trakcie tych spotkań poznawaliśmy się nawzajem, polubiliśmy swoje towarzystwo i z czasem zaprzyjaźniliśmy się. Po upływie dwóch, może trzech miesięcy mówiliśmy już sobie po imieniu pomimo znacznej różnicy wieku między nami.

Losy Ryszarda Bitowta

Akcja książki rozpoczyna się w 1937 roku, kiedy jej bohater idzie do pierwszej klasy Szkoły Podstawowej w Orzełówce na Wileńszczyźnie. Tam poznaje nowych kolegów, wychowawców, nauczycieli i pracowników szkoły. Odkrywa też takie wartości jak patriotyzm, uczciwość, odwaga i lojalność. Uczy się odróżniać dobro od zła, choć nie zawsze jest to łatwe i jednoznaczne.

W części drugiej Ryszard opowiada historię tragicznej śmierci dwojga swoich kilkuletnich kuzynów, Oli i Huberta, w okupowanym przez Armię Czerwoną Wilnie. W częściach następnych opowiada o okupacji niemieckiej, o ukrywaniu Żydów i swoim w tym udziale oraz o współpracy z oddziałami Armii Krajowej.

Książka pełna jest retrospekcji – powrotów do historii rodziny Bitowtów i Duchiewiczów, od czasu rozbiorowej Polski, poprzez pierwszą wojnę światową, odzyskanie niepodległości i wyjazd braci matki Ryszarda do Argentyny, po nieznane fakty z życia Józefa Piłsudskiego, który był sąsiadem Bitowtów na pograniczu Pikieliszek i Białozoryszek na Wileńszczyźnie. Kulminacyjnym momentem powieści jest okres repatriacji, czas podejmowania decyzji o pozostawieniu dorobku życia i wyjeździe do tworzącej się nowej Polski. Rodzice Ryszarda zabrali co tylko było możliwe (w tym polskie książki), wyjechali do Polski i po dziewięciodniowej podróży zatrzymali się w Lidzbarku Warmińskim. Ostatecznie zamieszkali w Pieszkowie niedaleko Górowa Iławeckiego.

W Pieszkowie rodzina Bitowtów współorganizowała nową społeczność. Spektakularnym początkiem trudnego procesu integracji dawnych i nowych mieszkańców – przybyszów z Wileńszczyzny i centralnej Polski – była wspólna modlitwa przy pieszkowskim kościele ewangelickim w pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia 1946 roku. Zorganizował ją ojciec Ryszarda, Antoni.

Z przywiezionych z Wileńszczyzny, ocalonych przed zniszczeniem książek ze zbiorów bibliotecznych i prywatnych, Ryszard wraz z ojcem Antonim stworzył Społeczną Bibliotekę w Pieszkowie, którą sukcesywnie rozbudowywał. Tam też przez kolejnych 17 lat organizował życie społeczne, odnosząc wiele znaczących sukcesów. W 1963 roku przeniósł się do Wyszemborka, a w 1974 roku osiadł w Mrągowie, kontynuując działalność zawodową i społeczną oraz rozwijając swoje pasje – kolekcjonerską, historyczną i popularyzatorską.


Ryszard Bitowt jest od wielu lat badaczem, edukatorem i popularyzatorem dziejów Mazur, zwłaszcza Ziemi Mrągowskiej.  Już jako młodych chłopiec, w czasie II wojny światowej, wraz z ojcem brał udział w akcjach ukrywania książek ze zbiorów bibliotecznych i prywatnych przed zniszczeniem. Ocalała część trafiła w 1946 r. do Społecznej Biblioteki w Pieszkowie, utworzonej z inicjatywy Antoniego Bitowta, a prowadzonej przez kolejnych 16 lat przez Ryszarda. Był nauczycielem w Górowie Iławeckim, Wyszemborku oraz Mrągowie. 

Podczas pracy na terenie powiatu mrągowskiego stworzył szkolną izbę pamięci, zorganizował Szkolne Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne oraz współtworzył Towarzystwo Miłośników Ziemi Mrągowskiej (prowadził sekcję historyczną badającą i popularyzującą dzieje miasta i okolic). Analizuje i kolekcjonuje kamienie ze znakami pogańskimi, bada pierwotne pismo pogańskich Prusów, w swoich ogromnych zbiorach kolecjonerskich posiada m.in. znaczki pocztowe, stare banknoty i numizmaty, medale, pocztówki oraz pamiątki związane z osobą Józefa Piłsudskiego. Jest autorem wielu publikacji historycznych.


Premiera książki odbyła się w Olsztynie podczas jubileuszu 70-lecia Warmińsko-Mazurskiego Oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. W tej chwili autor książki ustala najbliższe spotkania, podczas których będzie można nabyć książkę.

Powiązane artykuły

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Media Społecznościowe

5,231FaniLubię
1,524ObserwującyObserwuj
121SubskrybującySubskrybuj

Najnowsze artykuły

Najnowsze komentarze