Warmia zabytkami stoi. By jednak nadal cieszyły oko swoim widokiem, a serce – historią, Zarząd Powiatu w Olsztynie cały czas szuka środków na ich renowację. Do najnowszej edycji Rządowego Programu Ochrony Zabytków Polski Ład trafiło siedem wniosków na łączną kwotę ponad 8 mln zł.
– W 2021 roku zapoczątkowaliśmy działania renowacyjne kapliczek warmińskich. Wówczas udało się nam odrestaurować 16 takich obiektów. Teraz chcemy pomóc odzyskać blask kolejnym trzem – w Brąswałdzie, Bartągu i Dobrym Mieście. Podczas ich wyboru sugerowaliśmy się wnioskami lokalnych społeczności, ale też usytuowaniem w miejscu publicznym, na szlakach turystycznych, związkiem z historią tych ziem – mówi Andrzej Abako, starosta olsztyński.
Ich remont został sfinansowany z poprzedniej edycji Rządowego Programu Ochrony Zabytków, z którego powiat pozyskał na ten cel 450 tys. zł (3 x 150 tys. zł).
Rewitalizacja kapliczki – w Nowym Kawkowie zostanie z kolei sfinansowana ze środków warmińsko-mazurskiego konserwatora zabytków (80 tys. zł), który w tym roku na wsparcie odnowy 60 historycznych obiektów w województwie przeznaczył rekordowo wysoką kwotę corocznych dotacji, blisko 4,5 mln zł.
Z tej puli starostwo chciało też sfinansować opracowanie dokumentacji konserwatorskiej na remont budynku powiatowego Szkolnego Schroniska Młodzieżowego w Biskupcu. Ma on dużą wartość historyczną, artystyczną i naukową. Jednak wymaga przede wszystkim pilnego remontu dachu, wymiany okien i czyszczenia elewacji.
– Z tym projektem wartym ok. 100 tys. zł jesteśmy na liście rezerwowej konserwatora. Niemniej o środki staramy się też z nowej edycji Rządowego Programu Ochrony Zabytków – dodaje starosta. – Mam nadzieję, że już wkrótce budynek odzyska dawny blask, jak i zachowana zostanie jego funkcja użytkowa.
Kolejne wnioski złożone teraz do programu rządowego dotyczą również zabytkowych nieruchomości w Barczewie, Olsztynku i Dobrym Mieście, które nadal służą mieszkańcom.
W XV-wiecznym zamku krzyżackim w Olsztynku, w którym obecnie funkcjonuje powiatowy Zespół Szkół im. K. C. Mrongowiusza pilnych i gruntownych prac konserwatorskich wymagają zamkowe piwnice. Są one najcenniejszym, autentycznym zabytkiem, stanowiącym ślad pierwotnego osadnictwa w Olsztynku. Mają oryginalny gotycki wygląd, charakter i rozplanowanie. Koszt przedsięwzięcia to ok. 1,5 mln zł.
Z kolei XIX-wieczny budynek szpitala w Dobrym Mieście od lat stara się o remont dachu i poddasza. Tu potrzebne są jeszcze większe pieniądze – prawie 3,5 mln zł.
– Cały czas myślimy też o naszym „najmłodszym” zabytku, synagodze w Barczewie, której właścicielem Powiat został dwa lata temu – mówi A. Abako. – Aby ten wyjątkowy w regionie budynek mógł być otwarty dla turystów przez cały rok i mogło w nim kwitnąc życie kulturalne, musimy sporo zainwestować. Na jego renowację już zdobyliśmy 1 mln zł, ale potrzeby są zdecydowanie większe. Teraz, dzięki pieniądzom z budżetu państwa, nasz budżet może wzrosnąć o kolejne 1,3 mln zł.