B jak BAGIENICE

Bagienice to wieś sołecka leżąca w gminie Mrągowo w odległości około 5 km od tego miasta. Miejscowość przecina droga krajowa nr 16, wiodąca do „Krainy Tysiąca Jezior” i dalej aż do granicy z Litwą. 

W pobliżu wsi znajduje się chętnie odwiedzane przez turystów i wędkarzy jezioro Sarż. Powierzchnia zbiornika wynosi 76,7 ha, maksymalna głębokość 15,00 m. Spośród żyjących w nim ryb najliczniej występują liny, płocie i szczupaki. Na terenie jeziora obowiązuje strefa ciszy, zawiaduje nim Gospodarstwo Rybackie Mrągowo. Południowym brzegiem jeziora przebiega linia kolejowa z Olsztyna do Ełku. Obecnie uczęszczana rzadko i tylko przez pociągi towarowe kończące swój bieg w Mrągowie.

Historia

Według Gustawa Leydinga – działacza mazurskiego i dziejopisarza – narodziny Bagienic datuje się na 12 sierpnia 1566 r. Wieś powstała z nadania Księcia Albrechta Hohenzollerna Wilhelmowi Milewskiemu (von der Milbe), późniejszemu staroście ełckiemu. Otrzymał on część dąbrowy położonej między dobrami sorkwickimi, Marcinkowem i Grabowem. Nadana dąbrowa miała obejmować 96 włók, lecz podczas pomiarów w 1573 roku okazało się, iż zawierała 64 włóki. Na obszarze tym powstały również: Bagnowski Dwór, Wólka Bagnowska i Nowe Bagienice.

Rozwój Bagienic następował powoli. W 1785 roku było tam tylko 6 dymów. Ożywienie nastąpiło po uwłaszczeniu chłopów, które na terenie wschodnich prowincji Prus rozpoczęło się w roku 1811. W 1821 r. Bagienice liczyły 114 mieszkańców, 17 lat później w 1838 r. było tam 15 dymów, a liczba mieszkańców spadła do 95, by w 1870 r. urosnąć do 100 osób.

Znaczący wzrost ludności wsi nastąpił w 1928 r. Liczyła ona wówczas 153 mieszkańców, a w pięć lat później 175. W 1939 roku odbył się kolejny spis ludności, według którego w Bagienicach było 148 stałych mieszkańców i 40 gospodarstw domowych, w tym 23 rolne, z których 8 miało wielkość od 10 do 20 ha. Jedno z gospodarstw liczyło 100 ha gruntów. W roku 2003 mieszkały w Bagienicach 82 osoby. Według danych z czerwca 2017 r. liczba mieszkańców wzrosła do 103. W przeszłości ludność wioski oprócz pracy na roli trudniła się dostarczaniem do pobliskiego miasta torfu na opał.

Szkoła w Bagienicach powstała około 1743 roku. Uczęszczały do niej także dzieci z Bagienic Małych, Nowych Bagienic i Wólki Bagnowskiej. W 1818 roku – w placówce tej – nauczano w języku polskim i niemieckim. Nauczycielem był Adolf Willner. W 1935 roku dwuklasowa szkoła zatrudniała 2 nauczycieli, a uczęszczało do niej 78 dzieci. Drogę bitą przez wieś jako odcinek traktu Mrągowo – Biskupiec zbudowano w 1874 roku. 30 września 1898 r. oddano do użytku przystanek kolejowy na linii Czerwonka – Biskupiec – Mrągowo – Mikołajki – Orzysz – Ełk. 16 lipca 1938 r. ówczesne władze niemieckie zmieniły nazwę wsi z Alt Bagnowen na Althöfen. W osiem lat później 12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Bagienice.

Dzisiaj

Sołtys Barbara Żornaczuk chwali sobie współpracę z Urzędem Gminy. Mówi, że drogi naprawiane są na bieżąco. Zimą… też kłopotów z odśnieżaniem nie ma, wystarczy jeden telefon i po kłopocie.

Bagienice nie posiadają własnej świetlicy, ale – na szczęście – posiadają dobrych sąsiadów. Pan Witold Gleba, sołtys Nowych Bagienic, będący także radnym Gminy Mrągowo, zaproponował współpracę mieszkańców obu wsi w tym zakresie. Sołectwo Bagienice dołożyło swoją skromną cegiełkę do remontowanej świetlicy w Nowych Bagienicach i od tej pory służy ona mieszkańcom obu sąsiadujących ze sobą wiosek.

Szkołę we wsi zlikwidowano dawno. Dzieci pobierają nauki w szkole w Marcinkowie. Dowozi je autobus opłacany przez gminę. Nie ma też we wsi sklepu, po zakupy jeździ się do Marcinkowa lub do Mrągowa.

Nieopodal wioski rozłożyło się Jezioro Sarż o ciekawej linii brzegowej i bardzo czystej wodzie. Mieszkańcy Bagienic i Nowych Bagienic wspólnymi siłami urządzili na jego brzegu plażę, z której chętnie korzystają mieszkańcy i turyści. Ci drudzy pytają często o pole namiotowe nad jeziorem, bo – jak mówią – chętnie rozbiliby tutaj swoje namioty. Brak pola zmusza ich do poszukania innego miejsca.

Mieszkańcy Bagienic narzekają na trudności transportowe. Nie każdy z nich posiada własny pojazd a przecież do lekarza, urzędu trzeba czymś dojechać. Mieszkańcy – przy wsparciu materiałowym Gminy Mrągowo – wyremontowali wiatę na przystanku autobusowym. Wiata bardzo się przydaje, zwłaszcza w niepogodę – mówi sołtys – gdy człowiek czeka aż ktoś litościwy zabierze go z przystanku.

Ludzie w Bagienicach z żalem wspominają czasy, gdy z ich wioski można było dostać się bez trudu wszędzie. Na stacji w Bagienicach od 1898 roku przez 110 lat (z górą) przystawały pociągi. Mieszkańcy miejscowości położonych na szlaku kolei nie przejmowali się tym jak dojechać do Mrągowa, Olsztyna czy gdziekolwiek indziej. Kolej gwarantowała bezpieczne i wygodne dotarcie do celu. Niestety, 01.09. 2009 roku odcinek linii kolejowej nr 223 Mrągowo – Orzysz został zamknięty. W rok później ustał także ruch pasażerski na trasie Olsztyn – Mrągowo. Takim oto sposobem i w krótkim czasie miasta, miasteczka i wioski, do których dojechać transportem publicznym nie było trudno, utraciły ten atut.

Andrzej Badurek