Na jeziorze Niegocin pojawi się pierwszy wodny dron na Mazurach. Giżycko będzie gospodarzem testów nowoczesnego systemu monitorowania wód.
W środę 23 kwietnia 2025 roku o godzinie 9.00 w Porcie Ekomarina w Giżycku odbędzie się pokaz i pierwsze testowanie pierwszego w regionie wodnego drona, zakupionego przez Fundację Ochrony Wielkich Jezior Mazurskich. Wydarzenie będzie połączone z briefingiem prasowym i prezentacją pilotażowego Systemu Monitorowania Jakości Wody, który zostanie wdrożony na Szlaku Wielkich Jezior Mazurskich.
Nowoczesne urządzenie – USV (Unmanned Surface Vehicle) – powstało dzięki współpracy Fundacji z naukowcami i ekspertami technologicznymi z Mobile Monitoring | Gdańskiego Parku Naukowo-Technologicznego. Projekt jest częścią unijnego programu „Wodna Sieć Ekologiczna | Water Ecological Network”, realizowanego w ramach Programu Współpracy Interreg Litwa–Polska 2021–2027. Partnerami w projekcie są także Samorząd Rejonu Trockiego na Litwie oraz gmina Kruklanki.
Dron, wspierany przez autonomiczną boję pomiarową oraz mobilny miernik, będzie wykorzystywany do badania parametrów jakości wód – m.in. zawartości tlenu, temperatury, pH i przewodności. Urządzenia będą przesyłać dane w czasie rzeczywistym do dedykowanej aplikacji, umożliwiając bieżący monitoring jezior i rzek oraz natychmiastową reakcję w razie wykrycia zanieczyszczeń.
System zostanie wdrożony pilotażowo na terenie gmin należących do Fundacji. Urządzenia będą wykorzystywane zarówno w ramach działań badawczych, jak i edukacyjnych – podczas zajęć z uczniami, warsztatów terenowych i pokazów. W ramach projektu powstanie także aplikacja mobilna z mapą punktów odbioru nieczystości z jachtów, lokalizacjami kontenerów na odpady oraz instrukcjami dotyczącymi segregacji śmieci.
Fundacja planuje również opracowanie „Programu ochrony i rewitalizacji rzek, jezior i innych siedlisk wodnych”, który będzie dostępny w języku polskim i litewskim. Dokument ma wspierać działania samorządów w zakresie ochrony wód i różnorodności biologicznej na pograniczu polsko-litewskim.
W ramach projektu „Wodna Sieć Ekologiczna” zaplanowano również szereg wydarzeń towarzyszących – m.in. powstanie ekologicznego placu zabaw „Mazurski szczupak” przy siedzibie Fundacji w Giżycku, otwarcie Centrum Edukacji Ekologicznej w Sołtmanach, edukacyjny rejs badawczy po jeziorach, transgraniczny spływ Sapiną połączony ze sprzątaniem rzeki oraz warsztaty „zero waste” i działania z zakresu edukacji ekologicznej dla młodzieży.
Zwieńczeniem projektu będzie konferencja podsumowująca oraz „Zielona szkoła” – program edukacyjny dla dzieci z Krainy Wielkich Jezior, który połączy wiedzę przyrodniczą z praktycznym działaniem na rzecz lokalnego ekosystemu.
Inicjatywa ma za zadanie nie tylko monitorowanie stanu wód, ale też budowanie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców i turystów. Dzięki innowacyjnym technologiom, takim jak wodny dron i system pomiarowy, Mazury zyskają nowe narzędzia do ochrony swoich unikalnych zasobów naturalnych. Projekt pokazuje również, że współpraca transgraniczna i wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań może skutecznie wspierać zrównoważony rozwój regionu i przeciwdziałać degradacji środowiska wodnego.