Album „Historia zapisana w krajobrazie Mazur. Cmentarze ewangelickie” to nowe wydawnictwo Mazurskiego Parku Krajobrazowego, które odkrywa zapomniane miejsca pamięci. Zawiera fotografie 62 cmentarzy ewangelickich z regionu, dokumentując niezwykłe historie dawnych mieszkańców Mazur i ich kultury. Publikacja jest zarówno wizualnym, jak i literackim hołdem dla przeszłości tych ziem.
Publikacja „Historia zapisana w krajobrazie Mazur. Cmentarze ewangelickie” Mazurskiego Parku Krajobrazowego to cenna dokumentacja dziedzictwa kulturowego regionu. Na 184 stronach albumu, ilustrowanego zdjęciami Waldemara Wiktora Bzury, znalazły się unikalne fotografie i opisy 62 starych cmentarzy ewangelickich z okolic Pasymia, Szczytna, a także Żytkiejm koło Gołdapi. Wprowadzenie do albumu przygotowali Marcin Kuchciński, Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego, oraz ks. bp Paweł Hause z Diecezji Mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego.
Stare cmentarze ewangelickie na Mazurach to pamiątki po dawnych mieszkańcach tych terenów. Liczne nekropolie, często ukryte w lasach, na wzgórzach czy wśród pól, były zazwyczaj małymi, rodowymi cmentarzami. Lokowane na uboczu, w XIX wieku przestały być użytkowane na rzecz nowych, komunalnych miejsc pochówku. Większość tych cmentarzy, takich jak w Nawiadach czy Pieckach, jest dziś zaniedbana, choć niektóre zostały wpisane do rejestru zabytków i są poddawane renowacji. Cmentarze często posiadają żeliwne krzyże, typowe dla regionu, oraz inskrypcje w języku niemieckim, przypominające o wielowyznaniowej przeszłości Mazur
Album zawiera także fragmenty twórczości mazurskich poetów i pisarzy, takich jak Erwin Kruk, Michał Kajka i Karol Małłek, co dodaje publikacji wymiaru literackiego i emocjonalnego. Przekazy te, w połączeniu z tłumaczeniami na język niemiecki, umożliwiają lepsze zrozumienie przeszłości Mazur i refleksję nad przemijaniem oraz pamięcią o dawnych mieszkańcach.
Premiera albumu planowana jest na listopad 2024 roku w Kętrzynie, a całość została objęta patronatem honorowym Diecezji Mazurskiej. To wyjątkowa okazja, by zanurzyć się w historii regionu i zrozumieć, jak cmentarze ewangelickie wpisują się w krajobraz Mazur jako świadkowie minionych epok.